یوگا برای سالمندان، آموزش و فنون مربیگری 

سالمند کیست؟

یوگای سالمندان به عنوان یک نوع ورزش برای سالمندان و به عنوان یک ضرورت، چه جایگاهی دارد؟

نکته قابل تامل این است که سالمندان نیاز به حمایت اجتماعی دارند. آنها نیاز به همراهی و حمایت خانواده و دوستان خود را دارند تا در شرایط متفاوت بدنی، به بیشترین حد ممکن توانمند شوند.

افزایش تعداد مراکز مهم حمایتی و مراکزتوانمند سازی یک ضرورت در سال های پیش رو است، و از آن مهم تر ضرورت دارد که بدانیم این مراکز چه خدماتی را و چگونه به گروه هدف شان  می رسانند.

. از سال ۱۳۶۰ به واسطه افزایش میزان تولد نسبت به میزان مرگ و میر، با جمعیت جوان کشور روبرو شده بودیم. در نتیجه، مناسبات و تمهیدات خاص برنامه ریزی کشوری از لحاظ جمعیت شناسی، برای آن سال ها و تا به امروز، تعریف شده است. اما در حال حاضر باید در نظر داشت که به واسطه کم شدن میزان تولد در این سال ها و نیز به واسطه آمار بالای مهاجرت به خارج از کشور، به سمت جمعیت سالمند نزدیک می شویم و به واسطه آمار جمعیت جوان دهه شصت، تا ۱۵ سال آینده جمعیت ایران یک جمعیت سالمند خواهد بود.

سالمندانی که به دلیل آمار پایین ازدواج در دوران جوانی،اکنون در سالمندی همچنان مجرد و تنها هستند.سالمندانی که به دلیل نداشتن فرزند، اکنون در دوران سالمندی تنها هستند و سالمندانی که به دلیل مهاجرت خواهرها و برادرها، اکنون در دوران سالمندی تنها و بدون حامی و کمک مانده اند.بنابراین توجه به حمایت های اجتماعی و راهکارهای توانمند سازی و حمایتی یک ضرورت برای جامعه و نیز برای افراد سالمند است، و نیاز و توجه به توانمند سازی افراد تا قبل از دوران سالمندی، یک ضرورت است.

نظریه های متفاوتی برای دوران سالمندی تعریف شده است که هر یک از آنها بر روی بعد ویژه ای ازتعریف و خصلت سالمندی توجه و تمرکز دارد. به عنوان مثال:

در نظریه های زیست شناختی به بدن و توان بدنی سالمندان توجه داده می شود. توجه به این مهم که باافزایش سن، شاهد تقلیل و کاهش در توان بدنی افراد هستیم از نظر: عضلات، استخوان ها،اعصاب، قلب و عروق،بیوشیمی خون، تعادل و ……….

از منظر نظریه های جامعه شناختی به تقلیل روابط و فعالیت های اجتماعی از جمله رسیدن به سن بازنشستگی توجه داده می شود.

از منظر نظریه های روانشناختی، تغییر هویت برای سالمند و روبرو شدن با عنوان تقلیل امید و تغییر امید در سالمندان، موضوع مورد توجه است.

یوگا از هر سه منظر برای سالمندان برنامه ریزی دارد:

از منظر زیست شناختی می تواند با توجه به حرکات یوگا به عنوان آساناها، برنامه ریزی های بدنی برای حفظ توان و نیز افزایش توان سالمندان را مد نظرقرار دهد و از این طریق برای دوران سالمندی مفید باشد.

از منظر جامعه شناختی، یوگا با برنامه ریزی بر روی روابط با هدف تمرینی در گروه همسالان، با جلوگیری کردن از حس تغییر در روابط اجتماعی( که به واسطه کاهش استقلال و موارد دیگر سالمندان با آن مواجه هستند) با تعریف مجدد روابط و کار روی گروه تمرینی برای سالمندان، یوگا در حفظ روابط اجتماعی برای سالمندان بسیار تاثیرگزار است.

یوگا از منظر روانشناختی با توجه دادن و همراهی در بازنگری در معنای زندگی، و با توجه دادن به مفاهیم عمیق خود شناسی و ارزشمندی سال های تجربه شده و حاصل از تجربه های زیسته، می تواند نقش بسیار موثری بر سالمندان داشته باشد.

یوگا چشم انداز بسیار خوبی است در پیش بینی برای قبل از زمان سالمندی و نیز در دوران سالمندی.

چند تعریف درباره سالمندی، گروه سالمندان و جمعیت سالمند.

در ابتدا توجه ای داشته باشیم به جوانی و نو جوانی:

رده سنی جوانی:

بازه سنی جوانی پیشتر از سوی معاونت جوانان وزارت ورزش و جوانان ۱۵ تا ۲۹  سال یود.

با درخواست از معاونت حقوقی ریاست جمهوری و تایید شورای عالی جوانان۱۸ تا ۳۵ سال تایید شد.

سازمان بهداشت جهانی در۲۰۱۸ رده بندی سنی ۲۵ تا ۶۵ سالگی را دوران جوانی معرفی کرد.

این بازه در کشورهای مختلف متفاوت است:

آفریقای جنوبی     ۱۴ تا ۳۵

استرالیا              ۱۵ تا ۲۵

چین                ۱۴ تا ۲۸

مالزی              ۱۵ تا ۴۰

عوامل ژنتیکی، محیطی، خانوادگی، تلقی های اجتماعی، ارزش های جاری جامعه و ویژگی های فردی هم در تعریف جوانی متفاوت است.

در دیدگاهی از روانشناسان و جامعه شناسان، مادامی که افراد احساس پویایی کنند، هدف داشته باشند و برای ادامه زندگیشان برنامه ریزی کنند، می توانند احساس جوانی کنند، حتی اگر عدد سنی شان از بازه جوانی گذشته باشد.

طبق اعلامیه سازمان بهداشت جهانی ۱۷ تا ۲۵ سال نوجوان قلمداد می شود.

**نکته**اعلام رده های سنی، قرار دادی است و در جهت برنامه ریزی های کشوری و انواع خدمات اجتماعی مورد استفاده قرار می گیرد.به عنوان مثال برای وام های ازدواج، وام های فرزند آوری و وام های اشتغال زایی تعیین رنج سنی که از چه سنی وتا چه سنی این وام ها به چه کسانی تعلق می گیرد و در برنامه ریزی کشوری چه مبلغی را باید برای این وام ها در نظر داشت، تعریف های قراردادی کشوری برای رده های سنی مهم هستند و با توجه به ضرورت در کشورهای مختلف تعریف می شوند. بنابراین موضوع تعریف رده سنی برای گروه های مختلف از این نظر بسیار مهم است و در ادامه برای سنین سالمندی و تخصیص خدمات و امکانات باید به این نکته ها توجه داشت.

 

«سالمندی»:

تغییرات فیزیولوژیک طبیعی، پیشرونده و خود به خودی و غیر قابل بازگشت، که طی آن توان جسمی و روحی هر دو، به طور قابل توجهی کاهش می یابد.

سن سالمندی، به عمر نزدیک به، یا بالاتر از، میانگین طول عمر بشر اشاره دارد و بنابر این بخش پایانی چرخه حیات انسان است. افراد سالمند قابلیت های تجدید قوای محدودی دارند و بیش از دیگر بزرگسالان در معرض بیماری،سندرمها و کسالت  هستند.

سن سالمندی را به طور قراردادی، مترادف با شروع سن ۶۵ سالگی می دانند.

پیری عبارتست از اضمحلال تدریجی در ساختمان و ارگانیسم بدن، که بر اثر عامل زمان ، پیش می آید و غییراتی را در ساختمان و عمل اعضاء بوجود می آورد. سفید شدن مو و چین و چروک پوست، رسزش مو، کاهش قدرت دید، نقصان شنوایی، خمیدگی، کندی در تحرک، کاهش قدرت عضلانی، اختلال و آشفتگی در حافظه و ادراک، اختلال در جهت یابی، کاهش ظرفیت و کارآیی ریه ها و سیستم قلبی و عروقی از آن جمله اند.

جمعیت سالمند:

جمعیتی که بیش از ۷ درصد آن به افراد بالای ۶۰ سال اختصاص یابد، جمعیت سالمند می گویند. این تعریف بر مبنای تعریف سازمان جهانی بهداشت در کشورهای در حال توسعه است که مبنای سالمندی را ۶۰ سال می دانند.

 

علل سالمندی جمعیت:

*کاهش میزان موالید

*بالا رفتن متوسط طول عمر افراد

*کاهش میزان مرگ و میر ( نوزاد، نوجوان، جوان، میانسال، سالمند)

*مهاجرت ( تمایل جمعیت غیر سالمند)

 

سالمندی در ایران:

در ایران با ظاهر شدن آثار کنترل جمعیت از سال ۱۳۷۰ به بعد، به تدریج از نسبت افراد کمتر از ۱۵ سال کاسته شد.

طبق آخرین آمارها ( آمارگیری سال ۱۳۹۵) در ایران  ۹/۳ درصد جمعیت را سالمندان تشکیل می دهند.

جمعیت سالمندان در استان های شمالی کشور بیشتر و در استان های جنوبی و جنوب شرقی کمتر است.

اکنون ۷۰ درصد جمعیت کشور را جمعیت فعال یعنی افراد بین ۱۵ تا ۶۰ سال تشکیل می دهند.

از سال ۱۳۸۵ که پنجره جمعیتی در کشور ما باز شد، جمعیت جوان زیاد شده و تعداد جمعیت سالمند در حال افزایش را داریم.

بر اساس آخرین آمار مرکز آمار ایران در سال ۱۳۹۵ تعداد سالمندان کشورمان، ۷ میلیون و ۴۵۰ هزار نفر است.

این پنجره تا حدود سه دهه دیگر شروع به بسته شدن می کند و در سال ۱۴۳۰ شمسی و معادل ۲۰۵۰میلادی، به عبارتی حدود سی و سه سال دیگر، ۳۰ درصد جمعیت کشور را سالمندان تشکیل خواهند داد. بنابر این در ۱۵ سال آینده جمعیت سالمند کشورمان دو برابر خواهد شد.

تعریف سالمندی از جنبه های مختلف:

سن زیستی

بستگی به کیفیت زندگی فرد دارد. گذشت زمان، بیماریها، استرس و عوامل دیگر باعث کاهش کیفیت زندگی می شود.

نکته: در برنامه ریزی های مراقبتی باید به تفاوت سن تقویمی و سن زیستی توجه شود.

سن روان شناختی

ظرفیت سازگاری فرد با محیط

حافظه، مهارت های یادگیری، هوش، احساسات و هیجانات، انگیزه و امید و …

سن روانشناختی به وضعیت مغزی ارتباط دارد اما وضعیت مغزی ارتباطی به سن ندارد.

سن عملکردی

ظرفیت فرد برای کار در جامعه نسبت به هم سالانش

سن اجتماعی

رفتار اجتماعی فرد نسبت به سن تقویمی

سن تقویمی

۴۵-۶۴سال  میانسال   / ۶۵-۷۴ سال مسن یا سالمند جوان  / ۷۵-۸۴ سال سالمند پیر /   ۸۵ سال به بالا کهنسال

سازمان بهداشت جهانی WHO   از منظر   و تعریف سالمندی

۴۵-۵۹ میانسال /  ۶۰-۷۴ سالمند جوان /  ۷۵-۹۰  سالمند  /  ۹۰ به بالا خیلی سالمند

 

وبینار یوگای سالمندی با هدف توانمند سازی مربیان یوگا در برگزاری کلاس های متنوع یوگا و با کم کردن چالش های پیش روی آنها و افزایش اعتماد در اداره هرچه بهتر کلاس ها با حضور سالمندان، برنامه ریزی شده است.

در ادامه این صفحه، شرایط و نکات مورد توجه برای شرکت در دوره و وبینارهای یوگای سالمندان عنوان شده است.

 

مدرس وبینار: ” سامیا صفائی”

کارشناس ارشد برنامه ریزی رفاه اجتماعی از دانشگاه تهران، کارشناس میکروبیولوژی از دانشگاه تهران، مدرس و مربی یوگا

اطلاعات مهم دوره:

*تعداد جلسات:     ۴ جلسه
*روزهای برگراری جلسات: سه شنبه ها
* ساعت برگزاری: ۱۴٫۳۰ تا ۱۶٫۳۰

روزهای برگزاری جلسات:

تاریخ دقیق در هر ماه اطلاع رسانی می شود.

شیوه برگزاری:

*آنلاین( وبینار)، فضای آموزشی اسکای روم

چند توضیح ضروری:

لازم به یادآوری است که گذراندن این دوره ” بدون ارایه مدرک“ است.
این دوره صرفا جهت بالا بردن اطلاعات و افزایش آکاهی نسبت به موضوع سالمندی است. توجه به نیازسنجی در این گروه سنی و صد البته فرایند پیش بینی و آمادگی و پیش زمینه برای ایجاد الگوهای متفاوت تمرینی برای این گروه سنی است.
خصوصا توجه دادن به مربیان یوگا که مراجعه کننده های گروه سنی سالمند دارند.

” مبلغ ثبت نام”:

۱۹۰۰۰۰۰ تومان( یک میلیون و نهصد هزار تومان)

شماره کارت:
۳۸۷۱ ۳۷۳۵ ۶۹۱۶ ۶۰۳۷
سامیا صفائی

دوره با تعداد افراد محدود برگزار می شود.

** توجه
لطفا پس از پرداخت مبلغ، عکس فیش واریزی را درتلگرام ارسال بفرمایید تا قبل از شروع دوره، لینک ورود به صفحه اسکای روم برای شما ارسال شود.

 

وبینار یوگای سالمندان درباره چیست؟

موضوع سالمندی،طیف و رده سنی سالمندی، ضرورت شناخت این گروه سنی و بهره گیری از توانمندی های مختلف به همراه شناخت نیاز های این گروه سنی، ارایه راهکارهای تمرینی برای دسته بندی پیشنهادی در این دوره، وهمچنین کمک به توانمند شدن مربیان در زمان ارایه تمرین به این رده سنی، از اهداف مهم در برگزاری این دوره می باشد.

این دوره برای چه افرادی مناسب است؟

*برای مربیان یوگا که به نوعی درکلاس های آموزشی خود، مراجعانی از گروه سنی سالمند دارند.
*برای مربیان دیگر رشته های ورزشی که،تصمیم دارند با رویکرد تمرینی یوگا با سالمندان ارتباط تمرینی داشته باشند.
*برای افرادیکه به نوعی با سالمندان در ارتباط هستند، فرزندان، خواهران، برادران، پرسنل سرای سالمندان و …که برای نوع رابطه با سالمندان و اثر گذاری و راهنمایی سالمندان اطراف خود، نیاز به آموزش دارند.
*برای سالمندان که دوست دارند با شرایط و ویژگی های گروه سنی خود و تمرینات توانمند سازی با حفظ استقلال فردی، بهتر آشنا شوند.
*برای کلیه افرادی که دوست دارند تا قبل از رسیدن به دوره سالمندی، با ویژگی های این دوران آشنا شده باشند و بعنوان پیش آگاهی، اقدامات سازنده و مهمی را برای خود تدارک ببینند.
*در زمینه کارآفرینی نیز، این دوره پیشنهاد می شود به کلیه اقرادیکه به نوعی در صدد سرمایه گذاری های کوتاه مدت یا بلند مدت هستند.که با مباحثی که در دوره بیان می شود طرح های پویا تری را در چشم انداز سرمایه گذاری خود در نظر بگیرند.

چرا این دوره ؟

به دلیل علافمندی به گروه سنی سالمندان و نیز داشتن سالها تجربه تمرینی با این گروه سنی، همچنین همکاری با این گروه سنی به واسطه فعالیت در چند NGO، کارگاه ” یوگای سالمندان”را زیر نظر فدراسیون ورزش های همگانی در استان تهران با یکصد شرکت کننده در سالهای گذشته برگزار کردم.
با توجه به نوع فعالیت ام در حال حاضر بعنوان مدرس یوگا در دوره های مربیگری درجه ۳ یوگا، و با آگاهی به نوع آموزش مربیان در دوره های مربیگری، و به دنبال تماس های مکرر مربیان برای مشاوره در طراحی تمرین ونحوه کار با سالمندان در کلاس های عمومی که تفکیک گروه سنی ندارند، تصمیم گرفتم تا این دوره را برنامه ریزی کنم و برای علاقمندان ارایه دهم تا مربیان و علاقمندان بتوانند چالش های آموزشی با این گروه سنی و امکانات محدود سالن ها و مجموعه های ورزشی را پویاتر به سرانجام برسانند.

موضوع های اصلی این دوره :

۱-  تعریف سالمندی و چند نظریه سالمندی
۲-  توجه به تفکیک و رده بندی این گروه سنی با توجه به توان های مختلف بدنی این گروه

۳- باید و نباید های مهم تمرینی با معرفی مجموعه بیماری ها و عوارض در سالمندان

۳-  تنوع درتمرینات عملی توانمند سازی برای این گروه سنی

۴- آموزش آساناهای سطوح با کمک ابزار
۵- معرفی چند سیکل تمرینی برای سالمندان

برای مطالعه بیشتر می توانید کتاب الکترونی یوگای سالمندان موجود در سایت را با کلیک بر روی هایلایت مطالعه نمایید.

جهت اطلاعات بیشتر می توانید از طریق سایت یا تلگرام پیام بگذارید.

t.me/SamiyaSafaeiYoga